Tiểu không tự chủ là một vấn đề nghiêm trọng, tác động trực tiếp đến sức khoẻ, cuộc sống của người bệnh. Do đó, tìm hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng, mức độ nguy hiểm và giải pháp khắc phục là cách tốt nhất để bạn mau chóng thoát khỏi tình trạng này.
Tiểu không tự chủ là như thế nào?
Tiểu không tự chủ là tình trạng khi một người không thể kiểm soát được việc tiểu tiện của mình, dẫn đến tiểu ra ngoài ý muốn. Đây là một vấn đề phổ biến, đặc biệt ở người cao tuổi, nhưng cũng có thể gặp phải ở người trẻ tuổi do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Một số dạng tiểu không tự chủ:
Bác Sĩ Chuyên Khoa II Nguyễn Quang Cừ
Nguyên Trưởng phòng khám Tiết niệu sinh dục
Hơn 40 năm kinh nghiệm tại bệnh viện Việt Đức
– Tiểu không tự chủ do căng thẳng: Xảy ra khi có sự gia tăng áp lực trong bụng như: khi ho, cười, hắt hơi hay vận động mạnh…
– Tiểu không tự chủ do tràn đầy bàng quang: Xảy ra khi bàng quang không thể hoàn toàn xả hết nước tiểu, khiến nước tiểu tràn ra ngoài.
– Tiểu không tự chủ do bàng quang quá hoạt động: Là tình trạng bàng quang co thắt một cách không kiểm soát, dẫn đến cảm giác cấp bách muốn tiểu tiện và có thể tiểu ra ngoài không kiểm soát.
– Tiểu không tự chủ hỗn hợp: Là sự kết hợp của các loại tiểu không tự chủ khác.
Thủ phạm khiến bạn gặp phải tình trạng tiểu không tự chủ là gì?
Theo các Bác sĩ chuyên khoa, hiện tượng tiểu không tự chủ có thể xuất hiện do rất nhiều nguyên nhân, trong đó bao gồm cả yếu tố tâm lý và bệnh lý:
Bàng quang hoạt động quá mức
Đây là một tình trạng do viêm bàng quang, nhiễm trùng hoặc các bệnh lý thần kinh… khiến bàng quang co thắt bất thường, gây cảm giác kích thích đi tiểu và dẫn đến tiểu không tự chủ.
Tắc nghẽn bàng quang hoặc niệu đạo
Sự tắc nghẽn do sỏi thận, phì đại tuyến tiền liệt (ở nam giới), hoặc khối u có thể ảnh hưởng đến sự khó kiểm soát tiểu tiện.
Tổn thương hệ thần kinh
Các bệnh lý như: bệnh tiểu đường; bệnh Parkinson, bệnh về cột sống hoặc chấn thương có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh kiểm soát bàng quang, làm mất khả năng kiểm soát tiểu tiện.
Chấn thương hoặc phẫu thuật
Phẫu thuật vùng chậu (như phẫu thuật cắt bỏ tử cung ở phụ nữ) có thể gây ra tổn thương các cơ hoặc dây thần kinh liên quan đến tiểu tiện. Chấn thương vùng chậu hoặc cột sống cũng có thể làm hỏng các cơ hoặc dây thần kinh kiểm soát tiểu tiện.
Sự thay đổi hormone
Ở phụ nữ, sự thay đổi hormone, đặc biệt là trong giai đoạn mãn kinh, có thể làm giảm độ bền của các cơ và mô hỗ trợ bàng quang, dẫn đến tiểu không tự chủ. Hormone estrogen giảm có thể làm giảm khả năng chịu đựng của mô bàng quang và niệu đạo.
Tuổi tác
Khi tuổi càng cao, các cơ bàng quang và cơ sàn chậu có thể yếu dần, dẫn đến khả năng kiểm soát tiểu tiện giảm đi. Ngoài ra, quá trình lão hóa có thể làm giảm khả năng co bóp của bàng quang, dẫn đến tiểu không tự chủ.
Phụ nữ mang thai và sinh đẻ nhiều lần
Trong quá trình mang thai và sinh đẻ, các cơ sàn chậu có thể bị căng thẳng hoặc tổn thương, dẫn đến tiểu không tự chủ sau khi sinh.
Tiểu không tự chủ, cần gặp Bác sĩ ngay khi nào?
Tiểu không tự chủ có thể biểu hiện đi kèm cùng nhiều triệu chứng khác nhau tuỳ vào mức độ bệnh lý mà người bệnh gặp phải.
Dưới đây là một số biểu hiện nguy hiểm, cần bạn thăm khám ngay khi nhận thấy:
– Tiểu tiện không kiểm soát: Bị đi tiểu ra ngoài ý muốn, luôn xảy ra bất ngờ, không có cảnh báo trước.
– Tiểu không tự chủ khi cười, hắt hơi, ho hoặc vận động mạnh.
– Tiểu không tự chủ trong khi ngủ, điều này có liên quan đến rất nhiều bệnh lý khác.
– Sau sinh bạn không kiểm soát được vấn đề đi tiểu, có thể là do yếu cơ sàn chậu hoặc tổn thương các cơ quan sinh dục và đường tiết niệu
– Đau, rát hoặc cảm giác khó chịu khi đi tiểu có thể là triệu chứng của một số bệnh lý như nhiễm trùng đường tiểu hoặc sỏi thận.
– Nếu bạn thấy nước tiểu có máu, đó có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như nhiễm trùng, sỏi thận, hoặc ung thư… cần thăm khám ngay lập tức.
– Nếu nước tiểu có mùi hôi hoặc mùi khác thường, có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc các vấn đề về đường tiểu.
Tiểu không tự chủ gây ra nhiều hệ luỵ cho sức khoẻ?
Nếu không được can thiệp đúng cách, hiện tượng tiểu không tự chủ được xác định có liên quan đến nhiều bệnh lý ở cả nam và nữ giới. Nếu không được thăm khám và chữa trị sớm, người bệnh có thể phải đối mặt với nhiều hệ luỵ:
– Gây ra các vấn đề viêm nhiễm tại đường tiết niệu
Khi nước tiểu không được thoát ra hoàn toàn hoặc bị rò rỉ liên tục, nguy cơ bị nhiễm trùng đường tiểu có thể tăng lên. Việc tích tụ nước tiểu trong bàng quang hoặc niệu đạo tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây nhiễm trùng.
– Tăng nguy cơ mắc bệnh thận
Những vấn đề về tiểu tiện kéo dài có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận hoặc sỏi bàng quang, gây ra đau đớn và khó khăn khi đi tiểu.
– Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý mãn tính
Tiểu không tự chủ có thể liên quan đến các tình trạng sức khỏe khác như béo phì, bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch hoặc các vấn đề thần kinh.
– Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
Nếu tình trạng tiểu không tự chủ xảy ra vào ban đêm (tiểu đêm), người bệnh có thể thức giấc nhiều lần và khó ngủ lại, dẫn đến mệt mỏi, giảm năng lượng và hiệu suất làm việc vào ban ngày.
Đồng thời, tiểu không tự chủ cũng làm hạn chế khả năng tham gia vào các hoạt động thể chất hoặc xã hội, vì sợ bị tiểu ra ngoài.
– Lo âu, căng thẳng và trầm cảm
Việc không kiểm soát được tiểu tiện có thể khiến người bệnh cảm thấy xấu hổ, tự ti và lo âu, từ đó dễ dẫn đến trầm cảm hoặc các vấn đề tâm lý khác.
– Gây khó trong quá trình điều trị nhiều bệnh lý khác
Tiểu không tự chủ có thể làm phức tạp việc điều trị các bệnh lý khác như điều trị viêm nhiễm đường tiểu hoặc các bệnh lý ảnh hưởng đến hệ thần kinh.
– Giảm ham muốn tình dục
Tâm lý luôn ở trạng thái lo lắng, bất an, khiến người bệnh ngại chuyện quan hệ tình dục, làm giảm ham muốn.
Cách xử trí khi gặp tình trạng tiểu không tự chủ?
Các Bác sĩ chuyên khoa cho biết, tiểu không tự chủ có thể gây ra nhiều hệ luỵ cho sức khoẻ và cuộc sống người bệnh. Do đó, ngay khi nhận thấy các triệu chứng tiểu không tự chủ kèm theo tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ra máu… bạn cần chủ động thăm khám ngay.
Dưới đây là một số phương pháp điều trị và cách quản lý tiểu không tự chủ hiệu quả:
– Điều trị nội khoa (bằng thuốc)
- Thuốc chống co thắt và thuốc ức chế adrenergic được chỉ định cho các trường hợp tiểu không tự chủ do bàng quang quá hoạt động, giúp làm giảm co thắt của bàng quang, giảm cảm giác cấp bách tiểu tiện.
- Thuốc chống trầm cảm: Một số thuốc chống trầm cảm có tác dụng giúp giảm tình trạng tiểu không tự chủ do căng thẳng hoặc do sự mất kiểm soát của bàng quang.
- Thuốc điều trị tiểu không tự chủ do căng thẳng: Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc giúp hỗ trợ cơ bàng quang hoặc giúp giảm áp lực khi cười, ho.
– Phẫu thuật
Phẫu thuật có thể được xem xét nếu các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hoặc tiểu không tự chủ nghiêm trọng. Các phương pháp phẫu thuật có thể bao gồm:
- Phẫu thuật cơ sàn chậu: Dành cho phụ nữ bị tiểu không tự chủ do yếu cơ sàn chậu sau sinh hoặc lão hóa.
- Cấy ghép bơm niệu đạo: Phẫu thuật này giúp cải thiện kiểm soát tiểu tiện, đặc biệt đối với những người bị tiểu không tự chủ nghiêm trọng.
- Phẫu thuật cắt bỏ phần bàng quang bị tổn thương: Được chỉ định trong những trường hợp nghiêm trọng, chẳng hạn khi có tổn thương cấu trúc bàng quang hoặc niệu đạo không thể khôi phục bằng phương pháp khác.
– Điều trị vật lý trị liệu và tập luyện
- Tập cơ sàn chậu (bài tập Kegel): Đây là phương pháp hiệu quả trong việc cải thiện tình trạng tiểu không tự chủ, đặc biệt là đối với phụ nữ sau sinh hoặc người bị tiểu không tự chủ do căng thẳng.
- Điều trị bằng điện: Sử dụng điện cực để kích thích cơ sàn chậu, giúp cơ này mạnh lên và hoạt động tốt hơn trong việc kiểm soát tiểu tiện.
– Chăm sóc và tư vấn tâm lý
- Đối với những người bị ảnh hưởng tâm lý nặng nề bởi tiểu không tự chủ, việc tham gia các buổi tư vấn tâm lý hoặc trị liệu có thể giúp giảm bớt lo âu, căng thẳng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
– Thay đổi thói quen và lối sống
- Uống đủ nước giữ cho bàng quang không bị quá tải hoặc quá trống. Tránh uống quá nhiều caffein, rượu và các chất kích thích khác có thể gây kích ứng bàng quang.
- Tập thói quen đi tiểu đúng giờ để tránh tiểu không tự chủ do bàng quang quá đầy hoặc quá hoạt động.
- Giảm cân nếu bạn bị thừa cân hoặc béo phì, giúp giảm áp lực lên cơ sàn chậu và bàng quang.
- Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, đặc biệt là các bài tập tăng cường cơ bụng và sàn chậu.
Tiểu không tự chủ được điều trị hiệu quả thông qua sự kết hợp giữa thay đổi thói quen sinh hoạt, điều trị bằng thuốc, vật lý trị liệu… Do đó, người bệnh cần chủ động thăm khám để được bác sĩ tư vấn và đưa ra các phương pháp chữa trị phù hợp
Phòng khám Đa khoa 52 Nguyễn Trãi – Địa chỉ chăm sóc sức khoẻ uy tín?
Nếu đang tìm kiếm địa chỉ chăm sóc sức khoẻ uy tín, cũng như thăm khám và điều trị chứng tiểu không tự chủ, bạn có thể tham khảo ngay các dịch vụ y tế tại Phòng khám Đa khoa 52 Nguyễn Trãi hiện nay.
Tại đây, người bệnh luôn được trải qua quá trình thăm khám và điều trị do trực tiếp các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành tư vấn và theo dõi sát sao trong suốt liệu trình.
– Hệ thống cơ sở vật chất được đầu tư mạnh mẽ, trang thiết bị y tế hiện đại nhập khẩu từ các nước có nền y học phát triển. Hỗ trợ cho quá trình thăm khám và điều trị diễn ra thuận lợi, nhanh chóng, chính xác…
– Phương pháp điều trị khoa học, kết hợp an toàn giữa điều trị bằng thuốc Tây y, Đông Y, hoặc áp dụng các kỹ thuật vật lý trị liệu, liệu pháp miễn dịch… ghi nhận nhiều phản hồi rất tích cực từ phía chuyên gia và bệnh nhân.
– Người bệnh được đón tiếp nhiệt tình, nhân viên y tế sẽ hướng dẫn cụ thể và sẵn sàng giúp đỡ khi có khó khăn. Chi phí công khai minh bạch, nhiều chính sách về giá được đưa ra giúp người bệnh giảm bớt gánh nặng kinh tế…
Hy vọng với những chia sẻ ở bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cách xử trí khi bị tiểu không tự chủ. Nếu có băn khoăn, vui lòng chat trực tuyến hoặc gọi ngay cho bác sĩ theo Hotline: 0335 049 994 để được tư vấn và giải đáp miễn phí.
